آموزش برنامه نویسی سی ان سی

مقدمه :

در حوزه ماشین های ابزار به اصطلاح Computer Numerical Control) CNC) بحث کنترل موقعیت بسیار اهمیت دارد که بدین منظور برای کنترل بر موقعیت و درون یابی مختصات نیاز به یک سری از دستور برنامه ها  و سیکل هائی می باشد که  با نام جی و ام کد (G & M CODE)  در اختیار  برنامه نویس جهت برنامه نویسی قرار داده شده است.

امروزه در صنعت غالبا نقشه ها و طرح های مورد نظر در نرم افزار های CAD رسم شده و با استفاده از نرم افزار CAM می توان خروجی مورد نظر را داشت که این خروجی همان برنامه کنترل سی ان سی پروگرم شده باG & M CODE می باشد.

۱٫G CODE ها:

جی کد ها دستور برنامه هائی هستند که وظیفه کنترل موقعیت و اعمال فرامین اصلی را به ماشین دارند ، این دستورات شامل اعمال حرکت محورها، زمان تاخیر و … می باشند.

G CODES –

GØØ

RAPID POSITIONING/TRAVERSE

حرکت سریع بدون فرمان(برش)  :

از این فرمان برای حرکت سریع محورها استفاده می شود که اکثرا برای حرکت به سمت نقطه صفر(Homing) و حرکت به سمت نقطه صفر مجازی

 استفاده می شود(coordinate).

—————————-

G CODES –

GØ۱

LINEAR INTERPOLATION

سرعت حرکت خطی:

از این فرمان برای حرکت محور در راستای خط  مستقیم استفاده می شود.

———————————

G CODES –

GØ۲ وGØ۳

CIRCULAR INTERPOLATION

حرکت چرخشی:

از این فرمان برای حرکت محور در مسیر دایره ای و کمان داراستفاده می شود.

از G03 حرکت درجهت پادساعتگرد و G02 برای حرکت در جهت ساعتگرد  استفاده می شود.

———————————

G CODES –

GØ۴

DWELL

وقفه:

از این فرمان جهت فرمان زمان تاخیر استفاده می شود.

اگر بعد از این فرمان  کاراکترXاستفاده شود زمان تاخیر بر حسب ثانیه و اگر کاراکترP استفاده شود زمان تاخیر بر حسب میلی ثانیه می باشد .

G04:  X10.0    ,  G04: P10.0

————————————–

G CODES –

G2Ø, G21

IMPERIAL /METRIC DATA INPUT

تعیین واحد مقادیر:

این فرمان نوع مقادیر بر حسب متریک و اینچ را مشخص می کند.

 اگر ازG20استفاده شود مقادیر بر حسب اینچ خوانده می شوند.

 اگر ازG21استفاده شود مقادیر بر حسب میلی متر خوانده می شوند.

—————————–

G CODES –

G27 وG28 وG29

REFERENCE POINT RETURN

دستور برگشت به نقطه صفر (Home)

—————————–

G CODES –

G42وG4ØوG41

CUTTER COMPENSATION

دستورات جبران برش :

  این فرمان مقادیرOffsetرا بسته به نوع ماشین اعمال می کند.

G41 : جبران سازی در جهت چپ(-)

G42: جبران سازی در جهت راست(+)

G40: لغو جبران سازی

————————–

G CODES –

G73 و G89

CANNED CYCLES

سیکل های برنامه:

سیکل ها ، زیر برنامه هائی هستند که برای کوتاه شدن حجم و خط برنامه در ماشین های خاص مورد استفاده قرار می گیرند.

به طور مثال این سیکل ها در تراش مطابق زیر تعیین می شود:

—————————-

G CODES –

G9Ø

ABSOLUTE ZERO COMMAND

تعیین مقدار مطلق(ABSOLUTE)

به مقادیر واقعی مختصات در صفحه مختصات، مقادیر مطلق اطلاق می شود.

 به طور مثال در تراش:

————————–

G CODES –

G91

INCREMENTAL COMMAND

تعیین مقدار افزایشی (INCREMENTAL)

———————-

G CODES –

G94

FEED PER MINUTE

تعیین واحد سرعت بر دقیقه:

  اگر ازG20 استفاده شود سرعت برابر اینچ بر دقیقه است

اگر ازG21 ستفاده شود سرعت برابر میلی متر بر دقیقه است

———————

G CODES –

G95

FEED PER REVOLUTION

تعیین واحد سرعت چرخش:

این جی کد در دستگاههائی که مقادیر انکدر خوانده میشود کاربرد دارد.

——————–

G CODES –

G98

RETURN TO INITIAL LEVEL

برگشت به حالت اولیه:

این جی کد تمامی سیکل را را غیر فعال می کند .

——————–

G CODES –

G99

RETURN TO R POINT LEVEL

برگشت به نقطه اولیه

——————–

G CODES –

G173 تا G17Ø

CIRCULAR/RECTANGULAR POCKET CANNED CYCLES

*——————————————————————————-*

به طور کلی میتوان جی کدها را در جدول زیر دسته بندی کرد :

:M CODES

از این کد فرمان ها برای دادن دستورها و فرامین اساسی استفاده می شود مانند روشن یا خاموش کردن اسپیندل که به مشروح ذیل تعیین می شوند:

M CODES –

MØ۱

OPTIONAL STOP

توقف شرایطی:

این دستور عملیات را به صورت برنامه ریزی شده متوقف می کند.

———————–

M CODES –

MØ۲

PROGRAM RESET

توقف برنامه:

این دستور پایان برنامه در پایان برنامه جهت توقف برنامه اعمال می شود.

————————–

M CODES –

MØ۳

SPINDLE FORWARD

استارت اسپیندل:

این فرمان دستور روشن کردن اسپیندل در جهت ساعتگرد را اعمال می کند.

————————–

M CODES –

MØ۴

SPINDLE REVERSE

استارت اسپیندل:

این فرمان دستور روشن کردن اسپیندل در جهت پاد ساعتگرد را اعمال می کند.

 ————————–

M CODES –

MØ۵

SPINDLE STOP

این کد فرمان توقف اسپیندل را اعمال می کند.

————————–

M CODES –

MØ۶

AUTOMATICTOOL CHANGE

این کد فرمان تعویض ابزار را اعمال می کند.

————————-

M CODES –

MØ۸

COOLANT ON

این کد سیستم خنک کننده ماشین را روشن می کند.

—————————

M CODES –

MØ۹

COOLANT OFF

این کد سیستم خنک کننده ماشین را خاموش می کند.

————————–

M CODES –

M1Ø

VICE OPEN

این کد سه نظام یا کشو ماشین را باز می کند.

————————

M CODES –

M11

VICE CLOSE

این کد سه نظام یا کشو ماشین را قفل می کند.

———————–

M CODES –

M13

SPINDLE FORWARD AND COOLANT ON

این کد اسپیندل در جهت راستگرد وهمزمان  سیستم خنک کننده ماشین را روشن می کند.

———————–

M CODES –

M14

SPINDLE REVERSE AND COOLANT ON

این کد اسپیندل در جهت چپگرد وهمزمان  سیستم خنک کننده ماشین را روشن می کند.

———————–

M CODES –

M19

SPINDLE ORIENTATION

این کد جهت اسپیندل ماشین را می تواند تعیین کند.

———————–

M CODES –

M2Ø

ATC ARM IN

 این کد محور را وارد تعویض ابزار اتوماتیک  می کند.

———————–

M CODES –

M21

ATC ARM OUT

 این کد محور را از تعویض ابزار اتوماتیک  خارج می کند.

———————–

M CODES –

M22

ATC ARM DOWN

 این کد محور را جهت تعویض ابزار اتوماتیک پائین می آورد .

———————–

M CODES –

M23

ATC ARM UP

 این کد محور را جهت تعویض ابزار اتوماتیک بالا می برد .

———————–

M CODES –

M24

ATC DRAWBAR UNCLAMP

 این کد collet  اسپیندل را جهت تعویض ابزار باز می کند. اصطلاحا به ابزار گیر اسپیندل collet گفته می شود.

———————–

M CODES –

M25

ATC DRAWBAR CLAMP

این کد collet  اسپیندل را بعد از تعویض ابزار می بندد.

———————–

M CODES –

M27

RESET CAROUSEL TO POCKET ONE

این کد CAROUSEL را ریست کرده و به موقعیت اولیه باز می گرداند.

در برخی سی ان سی ها ابزارها برای تعویض ابزار بروی یک چرخ دوار چیده می شوند  که اصطلاحا CAROUSEL گفته می شود.

———————–

M CODES –

M3Ø

PROGRAM RESET AND REWIND

این کد برنامه را به طور کامل متوقف می کند، بیشتر این کد در پایان برنامه استفاده می شود.

———————–

M CODES –

M32

CAROUSEL CW

این کد فرمان چرخش  CAROUSEL را در جهت ساعتگرد اعمال می کند.

———————–

M CODES –

M33

CAROUSEL CCW

این کد فرمان چرخش  CAROUSEL را در جهت پاد ساعتگرد اعمال می کند.

———————–

M CODES –

M38

DOOR OPEN

در برخی ماشین ها درب های وجود دارد که این کد فرمان باز شدن این درب را صادر می کند.

———————–

M CODES –

M39

DOOR CLOSE

این کد فرمان بسته شدن درب ماشین را صادر می کند.

———————–

M CODES –

M62

M63

M64

M65

M66

M67

M76

M77

AUXILIARY OUTPUT FUNCTIONS

این کدها یک سری از خروجی های اضافه (reserve)  برای استفاده ای خاص در اختیار برنامه نویسی می دهد.

———————–

M CODES –

M7Ø

MIRROR IN X ON

تغییر علامت X :

این کد علامت مقادیر x را تغییر می دهد برای مثال:

GØ۱ X25.5 ;
M7Ø
GØ۱ X25.5 ; (محور x  مختصات ۲۵٫۵- را اعمال می کند )

———————–

M CODES –

M71

MIRROR IN Y ON

تغییر علامتY :

این کد علامت مقادیر y را تغییر می دهد برای مثال:

GØ۱ Y25.5 ;
M7Ø
GØ۱ Y25.5 ; (محور y مختصات ۲۵٫۵- را اعمال می کند )

———————–

M CODES –

M8Ø

MIRROR IN X OFF

این کد  فرمان تغییر علامت X  را لغو می کند.

———————–

M CODES –

M81

MIRROR IN Y OFF

این کد  فرمان تغییر علامت X  را لغو می کند.

———————–

M CODES –

M98

SUB PROGRAM CALL

با استفاده از این کد می توان زیرروال را فراخوانی کرد.

———————–

M CODES –

M99

SUB PROGRAM END AND RETURN

این کد پایان اجرای زیرروال را نشان می دهد و فرمان برگشت به برنامه اصلی را صادر می کند.

*——————————————————————————-*

به طور کلی میتوان تمامی M کد ها را در جدول زیر دسته بندی کرد: